Ressam Padişah; Sultan Abdulaziz
Değerli Okuyucularım
Osmanlı padişahları, şehzadelerinin eğitimine çok önem vermişlerdir. Şehzadelerini eğitirken zamanın gözde sanatlarınıda eğitim programlarına katmış ve ilgili sanatın en mükemmel üstadlarından eğitim taleplerinde bulunmuş ve onları saraylarında görevlendirmişlerdir.
Sultan Abdülâziz (d.1830-ö.1876) şehzadelik döneminde hat ve resim gibi sanat dallarında, zamanın meşhur hattat ve ressamlarından dersler almıştır. Sultan Abdulaziz'in modern sanatlara bakışını etkileyen bir başka faktör ise diplomatik seyahatleridir.Osmanlı Padişahları arasında ilk defa Avrupa ülkelerine gezi düzenleyen Sultan Abdülaziz, 21 Haziran-7 Ağustos 1867 tarihleri arasında 46 gün süren bu gezide, bir çok konuda bilgi sahibi olmuş, gözlemler edinmiş ve bu seyahatinde modern sanatları yakından tanıma fırsatı bulmuştur.
Sultan Abdülâziz'in iyi bir ressam olduğu pek bilinmemektedir. Bilinen bir eseri olmamakla beraber, saray ressamlarına kendi döneminde (1861-1876) yaptırdığı resimleri; şahsi eskizleri ile yönlendirdiği ve ardında çok sayıda eskiz çalışması bıraktığı sanat tarihçileri tarafından bilinmektedir.
Sultan Abdülaziz'in devlet idaresinde olduğu yıllarda, Dolmabahçe Sarayının ressam kadrosunda zamanın ünlü ressamlarını istihdam ettiği bilinmektedir. Bunlardan Polonya asıllı ressam Stanislaw Chlebowski, "Mabeyn-i Hümâyûn Ressamı" ünvanı ile (1864-1872) yılları arasında sarayda çalışmıştır.
"Temeşvar'da Serdar Mehmed Paşa Muharebesi" ve "Sultan Abdülaziz'in Polonya Krakov Ulusal Müzesi MNK lll-r.a-10325 envanter kayıtlı eskizi"
Ressam Chlebowski saraydan ayrılırken, Sultan Abdülâziz'in kendisine hediye ettiği eksizlerin olduğu bir defteri, yanında götürdüğü bilinmektedir. Sözkonusu defter günümüzde Polonya-Krakov Ulusal Müzesi'nde 71 parça eser olarak, MNK III-r.a-10296 / MNK III-r.a-10366, sayıları ile Sultan Abdulaziz adına envanter kayıtlıdır.
Sultan Abdülaziz'in defterinde bulunan bu eskizler ile Chlebowski'yi yönlendirdiği açıkça görülmektedir. Dolmabahçe Sarayı Resim koleksiyonunda, "Mabeyn-i Hümayun Ressamı" ünvanlı Chlebowski'nin çok sayıda eseri bulunmaktadır.
Sultan Abdulaziz'in eskiz ve resim çalışmaları Milli Saraylar Daire Başkanlığı tarafından bir çalışma ile önemli bir sergiye dönüştürülmüştür. "Eskizlerden Tablolara Ressam Sultan Abdülaziz" adlı sergi ile 5 Ekim 2013 tarihinde Dolmabahçe Sanat Galerisi'nde,ilk defa sanatseverlerin dikkatine sunulmuştur.
5 Ekim 2013 tarihli Sergi Afişi
Sultan Abdulaziz adına düzenlenen bu sergide,Harbiye Askeri Müzesinde ve Dolmabahçe Sarayı Resim Koleksiyonunda bulunan imzasız tabloların, sanat çevreleri tarafından Sultan Abdulaziz tarafından yapılmış olmasının ihtimal dahilinde olduğu değerlendirilmiştir.
"Eskizlerden Tablolara Ressam Sultan Abdülaziz" sergisi, İstanbul 'dan sonra Avrupa'nın üç önemli başkentinde uluslararası sanat çevrelerinin dikkatine sunulmuş,
16-30 Mart 2016 / Viyana'da
26 Nisan-7 Mayıs 2016 / Paris'te
18-31 Mayıs 2016 / Londra'da
sergilenmiştir.
Osmanlı padişahları sanatı ve sanatkârları önemseyen devlet adamları idi.Sultan Abdülaziz Han'da modern sanatları önemsemiş,bu sanatlar üzerine şahsen kendini geliştirmiş ve devlet namına ciddi yatırımlarda yapmıştır.
